Hematoloji Testleri Nelerdir ? Neden yapılır ?

Hematoloji Testlerinin önemi

Hematoloji testleri, kan ve kan yapıcı organların (kemik iliği, lenf nodları, dalak) durumunu değerlendirmek için yapılan laboratuvar testleridir. Bu testler, kan hücrelerinin (kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombositler) sayısı, yapısı ve işlevselliği hakkında bilgi verir. İşte temel hematoloji testleri ve neden bakıldıkları:

*Başlıca Hematoloji Testleri*

1. *Tam Kan Sayımı (Hemogram)*

- *Neler Ölçülür?* Kırmızı kan hücreleri (eritrosit), beyaz kan hücreleri (lökosit), trombositler, hemoglobin, hematokrit, ortalama eritrosit hacmi (MCV), ortalama hemoglobin konsantrasyonu (MCHC) gibi parametreler.

- *Neden Bakılır?* Anemi, enfeksiyon, kanama bozuklukları, lösemi gibi hastalıkların teşhisi ve takibi için. Genel sağlık taramasında da sık kullanılır.

2. *Periferik Yayma (Kan Smear)*

- *Neler Ölçülür?* Kan hücrelerinin mikroskop altında şekil, boyut ve yapı açısından incelenmesi.

- *Neden Bakılır?* Anemi türlerini, lösemi, enfeksiyon veya parazit varlığını belirlemek için.

3. *Sedimentasyon Hızı (ESR)*

- *Neler Ölçülür?* Kırmızı kan hücrelerinin çökme hızı.

- *Neden Bakılır?* Enflamasyon, enfeksiyon, otoimmün hastalıklar veya kanser gibi durumları araştırmak için.

4. *Koagülasyon Testleri (PT, aPTT, INR)*

- *Neler Ölçülür?* Kanın pıhtılaşma yeteneği.

- *Neden Bakılır?* Kanama bozuklukları, karaciğer hastalıkları, pıhtılaşma bozuklukları (hemofili, tromboz) veya antikoagülan tedavi takibi için.

5. *Ferritin, Transferrin ve Total Demir Bağlama Kapasitesi (TDBK)*

- *Neler Ölçülür?* Vücuttaki demir depoları ve demir metabolizması.

- *Neden Bakılır?* Demir eksikliği anemisi, hemokromatozis veya kronik hastalık anemisi tanısı için.

6. *B12 Vitamini ve Folat Testleri*

- *Neler Ölçülür?* B12 vitamini ve folik asit seviyeleri.

- *Neden Bakılır?* Megaloblastik anemi veya sinir sistemi sorunlarının nedenlerini araştırmak için.

7. *Retikülosit Sayımı*

- *Neler Ölçülür?* Kemik iliğinin yeni kırmızı kan hücresi üretme kapasitesi.

- *Neden Bakılır?* Aneminin nedenini (kemik iliği yetmezliği mi, kan kaybı mı) anlamak için.

8. *D-Dimer*

- *Neler Ölçülür?* Pıhtı çözünmesi sonucu oluşan bir protein.

- *Neden Bakılır?* Derin ven trombozu, pulmoner emboli veya dissemine intravasküler koagülasyon (DIC) gibi durumları değerlendirmek için.

Hematoloji Testleri Neden Yapılır?

- *Tanı Koymak:* Anemi, lösemi, lenfoma, trombositopeni, enfeksiyon veya pıhtılaşma bozuklukları gibi hastalıkları tespit etmek.

- *Hastalık Takibi:* Kronik hastalıkların (ör. kanser, böbrek hastalığı) veya tedavilerin (kemoterapi, antikoagülan ilaçlar) etkisini izlemek.

- *Genel Sağlık Değerlendirmesi:* Rutin kontrollerde kan sağlığını değerlendirmek.

- *Semptomların Sebebini Bulmak:* Halsizlik, solukluk, kolay morarma, ateş, kanama veya tromboz gibi belirtilerin nedenini araştırmak.

Ne Zaman İstenir?

- Yorgunluk, nefes darlığı, çarpıntı gibi anemi belirtileri.

- Sık enfeksiyon, ateş, lenf bezi şişliği gibi bağışıklık sistemi sorunları.

- Açıklanamayan morluklar, kanamalar veya pıhtılaşma sorunları.

- Cerrahi öncesi veya tedavi planlaması için.

Hematoloji test sonuçları, genellikle diğer klinik bulgular ve hasta öyküsüyle birlikte değerlendirilir. Anormal sonuçlar, altta yatan bir hastalığı işaret edebilir ve ek testler gerekebilir.

Eğer spesifik bir test veya durum hakkında daha fazla bilgi isterseniz, lütfen belirtin!